fbpx

Συμβουλές Διατροφής

Οδηγίες Διατροφής

ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ

  • Η χρόνια νεφρική νόσος (ευρύτερα γνωστή ως νεφρική ανεπάρκεια), είτε προτελικού, είτε τελικού σταδίου, οπότε και ο ασθενής χρήζει υποστήριξης με εξωνεφρική κάθαρση (αιμοκάθαρση/περιτοναϊκή κάθαρση), επηρεάζεται από τις διατροφικές συνήθειες του ασθενούς ο οποίος πάσχει από αυτήν. Σε όλα τα στάδια της νόσου υπάρχουν κάποιοι περιορισμοί όσον αφορά στην ποσότητα, αλλά και στην ποιότητα/είδος των τροφών που επιτρέπεται να καταναλώνει ο ασθενής. Έτσι για παράδειγμα στα προ αιμοκάθαρσης στάδια της χρόνιας νεφρικής νόσου και όσο ο ασθενής πλησιάζει προς την ένταξή του σε αυτήν, συστήνεται η μείωση της πρόσληψης πρωτεϊνών και η επαρκής πρόσληψη νερού σε ημερήσια βάση, ενώ το αντίθετο συστήνεται όταν ο ασθενής έχει ενταχθεί πια στην αιμοκάθαρση, οπότε η καλή του θρέψη απαιτεί αύξηση στην πρόσληψη πρωτεϊνών, ενώ η διαχείριση του όγκου των υγρών του απαιτεί μείωση της καθημερινής πρόσληψης νερού και υγρών γενικότερα. Ακολουθούν, γενικές συμβουλές που αφορούν στην προετοιμασία/προεργασία που απαιτείται στην παρασκευή και στο είδος των τροφών που μπορεί να καταναλώσει κυρίως ο αιμοκαθαιρόμενος ασθενής.
  • Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε ότι λόγω κακών διατροφικών συνηθειών του ασθενούς που αιμοκαθαίρεται, μπορεί να προκύψουν άμεσες, είτε και απώτερες επιπλοκές, κυρίως λόγω ηλεκτρολυτικών διαταραχών καθώς και διαταραχών σε επίπεδο μετάλλων όπως το ασβέστιο και ο φώσφορος. Έτσι για παράδειγμα η αύξηση του καλίου στο άιμα (υπερκαλιαιμία) μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακές αρρυθμίες, ακόμη και καρδιακή ανακοπή, η υπερβολική κατανάλωση νατρίου (αλάτι) μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της αρτηριακής πίεσης, υπερφόρτωσης της κυκλοφορίας του ασθενούς ή και πνευμονικού οιδήματος. Οι αυξημένες τιμές ασβεστίου και φωσφόρου μπορεί να οδηγήσουν σε καρδιαγγειακές επιπλοκές, όπως επιδείνωση στεφανιαίας νόσου, καρδιακές αρρυθμίες κλπ ή επιπλοκές από το μυοσκελετικό σύστημα του ασθενούς. Η υπερβολική κατανάλωση υδατανθράκων μπορεί να οδηγήσει σε απορρύθμιση των επιπέδων σακχάρου του ασθενούς.
  • Όσο αφορά στο κάλιο πρέπει να θυμόμαστε ότι οποιαδήποτε πρώτη ύλη/φαγητό προέρχεται από τη γη είναι πλούσιο σε αυτό. Έτσι λοιπόν φρούτα, λαχανικά, όσπρια, ζαρζαβατικά, ρίζες, χόρτα κλπ είναι πλούσια σε κάλιο. Συστήνεται όσα από αυτά καταναλώνονται ωμά να ξεπλένονται πολύ καλά δύο και τρεις φορές, με νερό και να αφαιρείται η φλούδα σε όσα από αυτά είναι βρώσιμη (π.χ στα μήλα, στα αχλάδια, στις τομάτες, στα ροδάκινα κ.λ.π.), πριν καταναλωθούν. Σε όσα από αυτά απαιτείται μαγείρεμα, συστήνεται να τα βράζουμε και να σουρώνουμε το ζουμί τους τουλάχιστον δύο φορές πριν τα μαγειρέψουμε, γιατί έτσι μειώνεται σημαντικά το κάλιο που περιέχουν. Όσα από αυτά μπορούν να γίνουν κομπόστα (π.χ. φρούτα) τα προτιμούμε σε αυτή τη μορφή από να τα καταναλώσουμε ωμά.

Πολύ σημαντική υπενθύμιση:

Καλό είναι την ίδια μέρα που ο ασθενής θέλει να φάει όσπρια για παράδειγμα, να μην καταναλώσει και σαλάτα και φρούτο γιατί με αυτόν τον τρόπο αυξάνει πολύ το φορτίο καλίου που προσλαμβάνει, με αποτέλεσμα να αυξάνεται εκθετικά ο κίνδυνος εμφάνισης υπερκαλιαιμίας, άρα και των πιθανών παρενεργειών αυτής. Συστήνεται λοιπόν η κατανάλωση φρούτων και σαλατικών να γίνεται σε συνδυασμό με τροφές που έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε κάλιο, όπως τα ζυμαρικά, το κρέας ή το ψάρι.

Ενδεικτικά τροφές πλούσιες σε κάλιο είναι οι μπανάνες, το αβοκάντο, οι τομάτες, τα πορτοκάλια, τα μανταρίνια, ο καφές, το τσάϊ, η σοκολάτα, τα αποξηραμένα φρούτα, όλοι οι χυμοί, οι ζωμοί λαχανικών και τα προϊόντα ολικής άλεσης.

  • Αποφεύγουμε τα τυριά, τα αλλαντικά, τα αναψυκτικά και όλα τα τυποποιημένα-κονσερβοποιημένα προϊόντα (κονσέρβες, μπισκότα, σφολιατοειδή, προμαγειρεμένα φαγητά, πατατάκια, σνακς, γαριδάκια, ζωμούς σε σκόνη ή σε κύβους) λόγω της μεγάλης συγκέντρωσής τους σε νάτριο (αλάτι), αλλά και φώσφορο. Δεν χρησιμοποιούμε επιπλέον αλάτι στην παρασκευή των φαγητών μας, γιατί πρώτον το αλάτι που περιέχουν οι τροφές επαρκεί για τις ανάγκες του οργανισμού μας και δεύτερον η περίσσεια αλατιού αυξάνει την αρτηριακή πίεση, ιδίως των αιμοκαθαιρόμενων ασθενών καθώς και το αίσθημα της δίψας τους, με αποτέλεσμα τα πίνουν μεγάλες ποσότητες νερού και υγρών και να κινδυνεύουν από την υπερφόρτωση της κυκλοφορίας τους με τη μορφή πνευμονικού οιδήματος, καρδιακών αρρυθμιών κ.λ.π. Χρησιμοποιούμε πολλά μυρωδικά και μπαχαρικά προκειμένου να ενταθεί η γεύση των φαγητών και να λάβουμε τα χρήσιμα συστατικά που περιέχουν όπως για παράδειγμα αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ουσίες. Προτείνονται η ρίγανη, το πιπέρι, το κάρυ, ο μάραθος, η κανέλλα, το γαρύφαλλο, το κύμινο, ο βασιλικός, ο δυόσμος, η πάπρικα, ο κουρκουμάς κ.α.
  • Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, τα γαλακτοκομικά γενικότερα, τα αλλαντικά και όλα τα κρέατα, όπως και το ψάρι, καθώς και τα τυποποιημένα προϊόντα, οι ξηροί καρποί, τα αναψυκτικά, η σοκολάτα και ο καφές είναι πλόυσια σε φώσφορο. Θα αναρωτηθεί λοιπόν εύλογα ένας αιμοκαθαιρόμενος ασθενής τι τελικά μπορεί να φάει από όλα αυτά, χωρίς να κινδυνεύει. Πρώτον δεν εμφανίζουν όλοι οι ασθενείς αυξημένα επίπεδα φωσφόρου στο αίμα. Δεύτερον δεν έχουν οι παραπάνω τροφές, όλες την ίδια συγκέντρωση φωσφόρου ανά μερίδα. Τρίτον το πόσο θα ανέβει ο φώσφορος στο αίμα του αιμοκαθαιρόμενου ασθενούς εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από την ποσότητα του φωσφόρου που θα προσλάβει, άρα και από την ποσότητα της τροφής που περιέχει φώσφορο και θα καταναλώσει ο ασθενής. Αν λοιπόν επιλέξουμε τροφές των ανωτέρω κατηγοριών που ξέρουμε πόσο φώσφορο περιέχουν, τις επεξεργαστούμε σωστά και καταναλώσουμε τις κατάλληλες ποσότητες δεν κινδυνεύουμε τόσο από υπερφωσφαταιμία, όσο με το αν τρώγαμε ανεξέλεγκτα τόσο σε ποιότητα όσο και σε ποσότητα. Όλα τα κρέατα και τα ψάρια λοιπόν, πριν μαγειρευτούν, θα πρέπει να έχουν πάρει μία βράση όπως λένε και να έχει πεταχτεί ο ζωμός τους, γιατί έτσι μειώνεται αρκετά ο φώσφορος που περιέχουν.

Είναι πολύ σημαντικό είναι οι αιμοκαθαιρόμενοι και γενικά οι ασθενείς που έχουν νεφρική ανεπάρκεια και αυξημένο φώσφορο στο άιμα τους, εκτός από τη σωστή διατροφή, να λαμβάνουν ανελλιπώς και με τον σωστό τρόπο τη φωσφοροδεσμευτική αγωγή που τους έχει δοθεί. Η αποτυχία ρύθμισης των επιπέδων φωσφόρου στο αίμα των αιμοκαθαιρόμενων ασθενών σε ποσοστό περίπου 35-40%, οφείλεται κυρίως και συνήθως στη μη συμμόρφωση και στην κακή λήψη της φωσφοροδεσμευτικής τους αγωγής.

  • Η λήψη νερού σε καθημερινή βάση, χρήζει ιδιαίτερης προσοχής, κυρίως από τους αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς. Οι συμβουλές που δίδονται είναι πάντα εξατομικευμένες και εξαρτώνται ως επί το πλείστων από την υπολειπόμενη διούρηση που έχει ο ασθενής.
  • Συνοψίζοντας τις γενικές αυτές οδηγίες, παροτρύνουμε τους ασθενείς μας, καθώς και όσους τους συνοδεύουν και τους φροντίζουν, να συμβουλεύονται τους θεράποντες νεφρολόγους που τους παρακολουθούν, να ενημερώνονται για την διατροφική αξία και σύνθεση της κάθε τροφής που καταναλώνουν, προκειμένου να είναι σε θέση να συνδυάζουν τροφές και τρόπους μαγειρέματος αυτών, ώστε να έχουν και ποικιλία και γεύση στην καθημερινή τους διατροφή. Γιατί η σωστή διατροφή εκτός του ότι συμβάλλει στη διατήρηση της υγείας μας, μπορεί να προλάβει και να προστατεύσει από παρενέργειες άλλων νόσων, όπως είναι η νεφρική ανεπάρκεια και να παραμένει μια καθημερινή μικρή απόλαυση.

Εφοδιάζω την κουζίνα με υλικά φιλικά προς τους νεφρούς

13 συμβουλές


Μια καλά εφοδιασμένη κουζίνα μπορεί να σας βοηθήσει να έχετε όλα όσα χρειάζεστε για να μαγειρέψετε φαγητά φιλικά προς τους νεφρούς. Χρησιμοποιήστε αυτές τις 14 συμβουλές για να ξεκινήσετε.

Συγκρίνετε μάρκες. Τα επίπεδα νατρίου και καλίου μπορεί να διαφέρουν σημαντικά από τη μία μάρκα στην άλλη.

Αναζητήστε ετικέτες στη συσκευασία με χαμηλή περιεκτικότητα σε νάτριο.

Επιλέξτε φρέσκα λαχανικά ή κατεψυγμένα ή κονσερβοποιημένα λαχανικά χωρίς πρόσθετο αλάτι ή νάτριο. Εναλλακτικά, στραγγίστε τα κονσερβοποιημένα λαχανικά και ξεπλύνετε για να αφαιρεθεί μέρος του νατρίου.

Μειώνουμε την ποσότητα σάλτσας ντομάτας κονσέρβας στο 1/4 της σάλτσας ντομάτας που απαιτεί μια συνταγή για τον περιορισμό του καλίου και του νατρίου.

Όταν χρησιμοποιείτε κατεψυγμένα ψάρια ή κοτόπουλο με πρόσθετο αλάτι, ξεπλύνετε για να μειώσετε το νάτριο.

Αποφύγετε τα μείγματα ψησίματος και τηγανιτών που έχουν αλάτι και σκόνη ψησίματος.

Προσπαθήστε να περιορίσετε τη χρήση κονσερβοποιημένων προϊόντων γενικά!!!

Ελέγξτε τα συστατικά στο ξύδι. Μερικά ξίδια, όπως το ξύδι με καρυκεύματα ρυζιού, περιέχουν πρόσθετο αλάτι και ζάχαρη.

Αποφύγετε τις έτοιμες σάλτσες εμπορίου.

Δοκιμάστε σπιτικές συνταγές σούπας, όπως η σούπα Noodle κοτόπουλου Rotisserie , αντί για προπαρασκευασμένες ή κονσέρβες σούπες. Ορισμένες σούπες περιέχουν περισσότερα από 800 mg νατρίου ανά μερίδα. Αποφύγετε τα έτοιμα στιγμιαία γεύματα, περιέχουν πολύ αλάτι.

Αποθηκεύστε το σπιτικό ζωμό από βρασμένο κοτόπουλο ή βραστό βόειο κρέας.

Μη χρησιμοποιείτε νάτριο για κάλιο. Ορισμένα προϊόντα αντικαθιστούν το αλάτι με χλωριούχο κάλιο. Πράσινο αλάτι του εμπορίου ή άλλο αλάτι (πχ Ιμαλαίων).

Περιορίστε τους ξηρούς καρπούς, τους σπόρους και τη σοκολάτα καθώς έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε κάλιο και φώσφορο.

Κάλιο και νεφρική ανεπάρκεια

Το κάλιο είναι ένα στοιχείο που υπάρχει σε όλες σχεδόν τις τροφές άλλοτε σε μεγάλη και άλλοτε σε μικρή ποσότητα. Φυσιολογικά, η περίσσεια καλίου που προσλαμβάνεται με τις τροφές, αποβάλλεται από τα νεφρά μέσω των ούρων. Ένα μικρότερο μέρος του καλίου των τροφών αποβάλλεται με τα κόπρανα.
Όπως μπορεί να συμπεράνει κανείς από τα παραπάνω, η νεφρική ανεπάρκεια είναι νόσος που προκαλεί υπερκαλιαιμία (κάλιο αίματος > 5,5 mEq/l). Η αύξηση του καλίου στο αίμα, είναι μια δυνητικά επικίνδυνη κατάσταση και γι’ αυτό επιβάλλονται στους νεφροπαθείς διαιτητικοί περιορισμοί αναλόγως των εξετάσεων τους.

Διαιτητικές συμβουλές για Υπερκαλιαιμία:

Τροφές που πρέπει να αποφεύγονται:

Ξηροί καρποί, σουσάμι (και παράγωγα), σταφίδες, αποξηραμένα φρούτα, σοκολάτες, κάστανα, μπανάνες, σύκα, πεπόνι, βερίκοκα, δαμάσκηνα, χυμοί φρούτων, μανιτάρια, σπανάκι, μπρόκολο, πατάτες τηγανητές, φασολάδα, καρότα ωμά, αναψυκτικά τύπου cola.

Τροφές που επιτρέπονται, αλλά με μέτρο:

Πατάτες (ψητές ή βραστές), ντομάτες, καρότα βρασμένα, χόρτα, παντζάρια, κουνουπίδι, ρεβίθια, φακές, λαδερά (φασολάκια, αρακάς, μπάμιες), λοιπά φρούτα (σταφύλια, καρπούζι, φράουλες, αχλάδια, μήλα, μανταρίνια, πορτοκάλια).

Τροφές που επιτρέπονται ελεύθερα: (Εκτός εάν υπάρχει άλλος περιορισμός π.χ. σακχαρώδης διαβήτης ή υπέρταση)

Κρέατα (μοσχάρι, χοιρινό και άλλα), κοτόπουλο, αυγά, γάλα, γιαούρτι, τυριά, ρύζι, μακαρόνια και άλλα ζυμαρικά, κολοκυθάκια βραστά, λάχανο βρασμένο, αγγούρι.

Σε περίπτωση που έχει διαπιστωθεί υψηλό κάλιο στο αίμα (υπερκαλιαιμία), δεν χρησιμοποιούμε το λεγόμενο «πράσινο» αλάτι (που είναι για υπερτασικούς), δεν συνδυάζουμε ωμές σαλάτες με φρούτα και προτιμούμε τα βρασμένα όπου μάλιστα «πετάμε» το πρώτο νερό (μόλις αρχίζει να βράζει). Σε μερικές περιπτώσεις ο γιατρός χορηγεί ειδική σκόνη, διαλυμένη σε νερό, μαζί με τα κυρίως γεύματα. Επειδή η σκόνη αυτή μπορεί να προκαλέσει δυσκοιλιότητα, μπορεί να συνδυαστεί με κάποιο υπακτικό.

Κατάλογος 15 τροφών που μας προστατεύουν από την οξείδωση και βοηθούν τα άτομα με νεφρική νόσο

Κατάλογος 15 τροφών που μας προστατεύουν από την οξείδωση και βοηθούν τα άτομα με νεφρική νόσο

Η οξείδωση του οργανισμού έχει επικίνδυνες συνέπειες για την υγεία και συσχετίζεται όλο και πιο συχνά με χρόνιες παθήσεις και φλεγμονώδεις καταστάσεις. Οι ελεύθερες ρίζες που είναι το αποτέλεσμα βιοχημικών αντιδράσεων στον οργανισμό όταν υπάρχει υπερέκθεση σε τροφές κατεργασμένες, ατμοσφαιρικούς ρύπους, φυτοφάρμακα, αλκοόλ και στρες, δημιουργούν οξείδωση στον οργανισμό που με τη σειρά της αποτελεί υπόστρωμα για τη δημιουργία παθογόνων καταστάσεων. Παρόλο που οι ελεύθερες ρίζες απαντώνται φυσιολογικά στο σώμα μας, μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές βλάβες, επειδή όταν προσκολλώνται σε υγιή κύτταρα εμποδίζουν τις φυσιολογικές λειτουργίες τους μέσω της διαδικασίας της οξείδωσης. Οι αντιδράσεις των ελεύθερων ριζών, δηλαδή η οξείδωση οδηγεί σε εκφυλισμό των υγιών κυττάρων και σε εκφυλιστικές ασθένειες. Το σώμα χρειάζεται ισορροπία ελεύθερων ριζών και αντιοξειδωτικών για να λειτουργήσει σωστά και στόχος είναι η εξάλειψη των πρώτων. 

Μια διατροφή πλούσια σε τροφές με αντιοξειδωτικά σε συνδυασμό με περιορισμό της έκθεσης σε παράγοντες οξείδωσης, μπορεί να καθυστερήσει ή ακόμη και να αποτρέψει τη δημιουργία ασθενειών συμπεριλαμβανομένης και της νεφρικής νόσου.

  1. Κόκκινες πιπεριές

    1/2 φλιτζάνι κόκκινη πιπεριά περιέχει: 1 mg νατρίου, 88 mg καλίου, 10 mg φωσφόρου

    Οι κόκκινες πιπεριές έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε κάλιο  , αλλά αυτός δεν είναι ο μόνος λόγος που είναι ιδανικοί για τη διατροφή των νεφρών. Είναι νόστιμα λαχανικά ενώ αποτελούν μια εξαιρετική πηγή βιταμίνης C και βιταμίνης Α, καθώς και βιταμίνης Β6, φολικού οξέος και φυτικών ινών. Οι κόκκινες πιπεριές περιέχουν λυκοπένιο, ένα αντιοξειδωτικό που προστατεύει από ορισμένους καρκίνους.

    Μπορεί να φαγωθούν ωμές ως σνακ ή ορεκτικό ή ανακατέψτε τες  σε τόνο ή κοτόπουλο σαλάτα. Μπορείτε επίσης να φτιάξετε ψητές πιπεριές και να τις χρησιμοποιήσετε ως γέμιση σε σάντουιτς ή σαλάτες μαρουλιού, να τις κόψετε για μια ομελέτα , να γεμίσετε πιπεριές  με γαλοπούλα ή βόειο κρέας και να τις ψήσετε για ένα κυρίως πιάτο.

  2. Λάχανο

    1/2 φλιτζάνι πράσινο λάχανο περιέχει: 6 mg νατρίου, 60 mg καλίου, 9 mg φωσφόρου

    Ένα κραμβοειδές λαχανικό, που λειτουργεί ως πολυβιταμίνη, διαλύει τις ελεύθερες ρίζες προτού μπορέσουν να προκαλέσουν ζημιά. Είναι γνωστό ότι προστατεύει και καταπολεμά τον καρκίνο, καθώς και προάγει την καρδιαγγειακή υγεία.

    Με υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη Κ, βιταμίνη C και φυτικές ίνες, το λάχανο είναι επίσης μια καλή πηγή βιταμίνης Β6 και φολικού οξέος. Έχει χαμηλό κάλιο και αυτό το κάνει μια καλή επιλογή στη διατροφή του νεφροπαθούς .

    Το ωμό λάχανο αποτελεί μια εξαιρετική προσθήκη στη δίαιτα αιμοκάθαρσης ως λαχανοσαλάτα. Μπορείτε να το βράσετε στον ατμό, να το φτιάξετε στον φούρνο μικροκυμάτων, να προσθέσετε βούτυρο ή τυρί κρέμας και πιπέρι ή σπόρους κύμινο και να το σερβίρετε ως πιάτο. Οι λαχανοντολμάδες είναι ένα υπέροχο γεύμα, μπορείτε να γεμίσετε ένα λάχανο με αλεσμένο κρέας και να το ψήσετε για ένα γευστικό γεύμα γεμάτο θρεπτικά συστατικά.

  3. Κουνουπίδι

    1/2 φλιτζάνι βραστό κουνουπίδι = 9 mg νατρίου, 88 mg καλίου, 20 mg φωσφόρου

    Ένα άλλο κραμβοειδές λαχανικό, το κουνουπίδι έχει υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C και είναι καλή πηγή φυλλικού οξέος και φυτικών ινών . Είναι επίσης γεμάτο ινδόλες, γλυκοσινολικά και θειοκυανικά άλατα - ενώσεις που βοηθούν το ήπαρ να εξουδετερώνει τοξικές ουσίες που θα μπορούσαν να βλάψουν τις κυτταρικές μεμβράνες και το DNA.

    Προσθέστε το σε μια σαλάτα ή στον ατμό ή βράστε το και πασπαλίστε το με μπαχαρικά όπως κουρκουμά, σκόνη κάρυ, πιπέρι και καρυκεύματα βοτάνων. Μπορείτε επίσης να φτιάξετε μια λευκή σάλτσα χωρίς γαλακτοκομικά προϊόντα, να την ρίξετε πάνω από το κουνουπίδι και να ψήσετε μέχρι να μαλακώσει. Μπορείτε να συνδυάσετε το κουνουπίδι με ζυμαρικά  ή ακόμη και πουρέ κουνουπίδι ως υποκατάστατο πουρε πατάτας σε διατροφή αιμοκάθαρσης.

  4. Σκόρδο

    1 σκελίδα σκόρδο = 1 mg νατρίου, 12 mg καλίου, 4 mg φωσφόρου

    Το σκόρδο βοηθά στην αποτροπή σχηματισμού πλάκας στα δόντια σας, μειώνει τη χοληστερόλη και μειώνει τη φλεγμονή.   

    Αγοράστε το φρέσκο ή σε σκόνη και προσθέστε το σε πιάτα με κρέας, λαχανικά ή ζυμαρικά. Μπορείτε επίσης να ψήσετε ένα κεφάλι σκόρδου και να το απλώσετε σε ψωμί. Το σκόρδο προσφέρει μια νόστιμη γεύση και το σκόρδο σε σκόνη είναι ένα εξαιρετικό υποκατάστατο του αλατιού στη δίαιτα αιμοκάθαρσης.

  5. Κρεμμύδια

    1/2 φλιτζάνι κρεμμύδι περιέχει: 3 mg νατρίου, 116 mg καλίου, 3 mg φωσφόρου

    Το κρεμμύδι, μέλος της οικογένειας Allium και βασική αρωματική ουσία για πολλά φαγητά, περιέχει ενώσεις θείου που του προσδίδουν έντονη μυρωδιά. Περιέχει φλαβονοειδή, ειδικά η κουερσετίνη, ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό που μειώνει την εμφάνιση των καρδιακών παθήσεων και προστατεύει από πολλούς καρκίνους. Τα κρεμμύδια έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε κάλιο και είναι καλή πηγή χρωμίου, ένα μέταλλο που βοηθά στο  μεταβολισμό των υδατανθράκων , των λιπών και των πρωτεϊνών .Δοκιμάστε να χρησιμοποιήσετε μια ποικιλία από κρεμμύδια, όπως λευκό, καφέ, κόκκινο και άλλα.

  6. Μήλα

    1 μέτριο μήλο με δέρμα = 0 νάτριο, 158 mg καλίου, 10 mg φωσφόρου

    Τα μήλα είναι γνωστό ότι μειώνουν τη χοληστερόλη, αποτρέπουν τη δυσκοιλιότητα, προστατεύουν από καρδιακές παθήσεις και μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου. Με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και αντιφλεγμονώδη, ένα μήλο την ημέρα μπορεί πραγματικά να κρατήσει τον γιατρό μακριά.

    Μπορείτε να τα φάτε ωμά, να φτιάξετε ψητά μήλα , να μαγειρέψετε μήλα, να τα φτιάξετε σε σάλτσα μήλου ή να τα πιείτε ως χυμό μήλου ή μηλίτη μήλου .

  7. Τα μύρτιλα

    1/2 φλιτζάνι κοκτέιλ χυμού μύρτιλου = 3 mg νατρίου, 22 mg καλίου, 3 mg φωσφόρου

    1/4 φλιτζάνι με σάλτσα μύρτιλων = 35 mg νατρίου, 17 mg καλίου, 6 mg φωσφόρου

    1/2 φλιτζάνι αποξηραμένα μύρτιλα = 2 mg νατρίου, 24 mg καλίου και 5 mg φωσφόρου

    Αυτά τα πικάντικα, νόστιμα μούρα είναι γνωστό ότι προστατεύουν από μολύνσεις της ουροδόχου κύστης εμποδίζοντας τα βακτήρια να κολλήσουν στα τοιχώματα της ουροδόχου κύστης. Με παρόμοιο τρόπο, τα μύρτιλα προστατεύουν επίσης το στομάχι από βακτήρια που προκαλούν έλκος και προστατεύουν τα τοιχώματα του γαστρεντερικού σωλήνα, προωθώντας την υγεία του. Τα μύρτιλα έχουν επίσης αποδειχθεί ότι προστατεύουν από τον καρκίνο και τις καρδιακές παθήσεις. Ο χυμός των μύρτιλων και η σάλτσα τους είναι τα πιο συχνά καταναλωθέντα προϊόντα των μύρτιλων. Μπορείτε επίσης να προσθέσετε αποξηραμένα μύρτιλα σε σαλάτες  ή να τα έχετε ως σνακ.

  8. Μούρα

    1/2 φλιτζάνι με φρέσκα βατόμουρα = 4 mg νατρίου, 65 mg καλίου, 7 mg φωσφόρου

    Τα μούρα έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά φυτοθρεπτικά συστατικά που ονομάζονται ανθοκυανιδίνες, τα οποία τους δίνουν το μπλε χρώμα τους και γεμίζουν με φυσικές ενώσεις που μειώνουν τη φλεγμονή. Τα μούρα είναι μια καλή πηγή βιταμίνης C και μαγγανίου, μια ένωση που διατηρεί τα οστά σας υγιή. Μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην προστασία του εγκεφάλου από ορισμένες από τις επιπτώσεις της γήρανσης. Τα αντιοξειδωτικά στα βατόμουρα και σε άλλα μούρα έχουν αποδειχθεί ότι βοηθούν στην επιβράδυνση της οστικής διάσπασης σε αρουραίους που έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε οιστρογόνα. Αγοράστε βατόμουρα φρέσκα, κατεψυγμένα ή αποξηραμένα και δοκιμάστε τα σε δημητριακά ή, συμπληρωμένα με σαντιγί, σε smoothies φρούτων . Μπορείτε επίσης να πιείτε χυμό βατόμουρου.

  9. Σμέουρα

    1/2 φλιτζάνι μερίδα σμέουρων = 0 mg νατρίου, 93 mg καλίου, 7 mg φωσφόρου

    Τα σμέουρα περιέχουν ένα φυτοθρεπτικό συστατικό που ονομάζεται ελλαγικό οξύ που βοηθά στην εξουδετέρωση των ελεύθερων ριζών στο σώμα για την πρόληψη της βλάβης των κυττάρων. Περιέχουν επίσης φλαβονοειδή που ονομάζονται ανθοκυανίνες, αντιοξειδωτικά που τους δίνουν το κόκκινο χρώμα τους. Μια εξαιρετική πηγή μαγγανίου, βιταμίνης C, φυτικών ινών και φυλλικού οξέος, βιταμίνης Β,

    Τα σμέουρα μπορεί να έχουν ιδιότητες που αναστέλλουν την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων και το σχηματισμό όγκων. Προσθέστε τα σμέουρα στα δημητριακά, ή σε πουρέ και γλυκά τα για φτιάξετε μια σάλτσα σε επιδόρπιο ή προσθέστε τα σε σάλτσα βινεγκρέτ.

  10. Φράουλες

    1/2 φλιτζάνι μερίδα (5 μεσαίες) φρέσκες φράουλες = 1 mg νατρίου, 120 mg καλίου, 13 mg φωσφόρου

    Οι φράουλες είναι πλούσιες σε δύο τύπους φαινολών: ανθοκυανίνες και ελαγατινίνες. Οι ανθοκυανίνες είναι αυτές που δίνουν στις φράουλες το κόκκινο τους χρώμα και είναι ισχυρά αντιοξειδωτικά που βοηθούν στην προστασία των δομών των κυττάρων του σώματος και στην πρόληψη της οξειδωτικής βλάβης. Οι φράουλες είναι μια εξαιρετική πηγή βιταμίνης C και μαγγανίου και μια πολύ καλή πηγή ινών. Είναι γνωστό ότι παρέχουν προστασία στην καρδιά, καθώς και αντικαρκινικά και αντιφλεγμονώδη συστατικά.

    Φάτε φράουλες με δημητριακά, smoothies  και σε σαλάτα και σερβίρετε τες νωπες ή λιωμένες σε μορφή κρέμας (dressing). Αν θέλετε ένα πιο περίτεχνο επιδόρπιο, μπορείτε να φτιάξετε πουτίγκα φράουλας  ή σορμπέ, ή πουρέ φράουλας.

  11. Κεράσια

    1/2 φλιτζάνι με φρέσκα γλυκά κεράσια = 0 mg νατρίου, 160 mg καλίου, 15 mg φωσφόρου

    Τα κεράσια έχουν αποδειχθεί ότι μειώνουν τη φλεγμονή όταν τρώγονται καθημερινά. Περιέχουν πολλά αντιοξειδωτικά και φυτοχημικά που προστατεύουν την καρδιά. Φάτε φρέσκα κεράσια ως σνακ ή φτιάξτε μια σάλτσα κερασιού για να σερβίρετε με αρνί ή χοιρινό. Ο χυμός κερασιού είναι ένας άλλος τρόπος για να καταναλώσετε αυτό το νόστιμο φρούτο.

    12. Κόκκινα σταφύλια

    1/2 φλιτζάνι κόκκινο σταφύλι = 1 mg νατρίου, 88 mg καλίου, 4 mg φωσφόρου

    Τα κόκκινα σταφύλια περιέχουν διάφορα φλαβονοειδή που τους δίνουν το κοκκινωπό τους χρώμα. Τα φλαβονοειδή βοηθούν στην προστασία από τις καρδιακές παθήσεις αποτρέποντας την οξείδωση και μειώνοντας το σχηματισμό θρόμβων αίματος. Η ρεσβερατρόλη, ένα φλαβονοειδές που βρίσκεται στα σταφύλια, μπορεί επίσης να διεγείρει την παραγωγή νιτρικού οξειδίου που βοηθά στη χαλάρωση των μυϊκών κυττάρων στα αιμοφόρα αγγεία για την αύξηση της ροής του αίματος. Αυτά τα φλαβονοειδή παρέχουν επίσης προστασία κατά του καρκίνου και αποτρέπουν τη φλεγμονή.

    Αγοράστε σταφύλια με κόκκινο ή μοβ δέρμα, καθώς η περιεκτικότητά τους σε ανθοκυανίνη είναι υψηλότερη. Καταψύξτε τα και φάτε τα ως σνακ ή για να ξεδιψάσετε όσοι έχετε περιορισμό υγρών για τη δίαιτα αιμοκάθαρσης. Προσθέστε σταφύλια σε φρουτοσαλάτα ή κοτόπουλο .Μπορείτε επίσης να τα πιείτε ως χυμό σταφυλιών.

  12. Ασπράδια αυγών

    2 ασπράδια αυγού = 7 γραμμάρια πρωτεΐνης, 110 mg νατρίου, 108 mg καλίου, 10 mg φωσφόρου

    Τα ασπράδια αυγών είναι καθαρή πρωτεΐνη και παρέχουν την υψηλότερη ποιότητα πρωτεΐνης με όλα τα απαραίτητα αμινοξέα. Για τη διατροφή των νεφρών, τα ασπράδια αυγών παρέχουν πρωτεΐνη με λιγότερο φωσφόρο από άλλες πηγές πρωτεϊνών όπως ο κρόκος αυγού ή τα κρέατα. Αγοράστε ασπράδια αυγών σε σκόνη, φρέσκα ή παστεριωμένα. Φτιάξτε ένα σάντουιτς ομελέτας  ή με ασπράδι αυγού , προσθέστε παστεριωμένα ασπράδια αυγών σε smoothies, φτιάξτε σνακ αυγών ή προσθέστε ασπράδια αυγά καλά βρσμένα σε σαλάτα τόνου  ή σαλάτα κήπου  για να προσθέσετε επιπλέον πρωτεΐνη.

  13. Ψάρια

    3 ουγκιές άγριος σολομός = 50 mg νατρίου, 368 mg καλίου, 274 mg φωσφόρου

    (1 ουγκιά ισοδυναμεί περίπου με 30γρ)

    Το ψάρι παρέχει ψηλής ποιότητας πρωτεΐνη και αντιφλεγμονώδη λιπαρά οξέα που ονομάζονται ωμέγα-3. Τα υγιή λίπη στα ψάρια μπορούν να βοηθήσουν στην καταπολέμηση ασθενειών όπως καρδιακών παθήσεων και καρκίνου. Τα ωμέγα-3 βοηθούν επίσης στη μείωση της χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνης ή της LDL χοληστερόλης, η οποία είναι κακή χοληστερόλη, και στην αύξηση της υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνης ή της HDL χοληστερόλης, η οποία είναι καλή χοληστερόλη.

    Η American Heart Association 1 και η American Diabetes Association 2 προτείνουν την κατανάλωση ψαριών τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα. Τα ψάρια με τα υψηλότερα επίπεδα ωμέγα-3 περιλαμβάνουν τόνο αλκακόρ , ρέγγα, σκουμπρί, πέστροφα  και σολομό .

    1 American Heart Association: Ψάρια και Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα

    2 American Diabetes Association: Diabetes Super Foods

  14. Ελαιόλαδο

    1 κουταλιά της σούπας ελαιόλαδο περιέχει λιγότερο από 1 mg νατρίου, λιγότερο από 1 mg καλίου, 0 mg φωσφόρου

    Το ελαιόλαδο είναι μια εξαιρετική πηγή ελαϊκού οξέος, ένα αντιφλεγμονώδες λιπαρό οξύ. Το μονοακόρεστο λίπος στο ελαιόλαδο προστατεύει από την οξείδωση. Το ελαιόλαδο είναι πλούσιο σε πολυφαινόλες και αντιοξειδωτικές ενώσεις που αποτρέπουν τη φλεγμονή και την οξείδωση.

    Μελέτες δείχνουν ότι οι πληθυσμοί που χρησιμοποιούν μεγάλες ποσότητες ελαιολάδου αντί για άλλα έλαια έχουν χαμηλότερα ποσοστά καρδιακών παθήσεων και καρκίνου.

    Αγοράστε παρθένο ή έξτρα παρθένο ελαιόλαδο επειδή είναι υψηλότερα σε αντιοξειδωτικά. Χρησιμοποιήστε ελαιόλαδο για να κάνετε σάλτσα σαλάτας, στο μαγείρεμα, για βύθιση ψωμιού ή για μαρινάρισμα λαχανικών .

    Συζητήστε με τον διαιτολόγο σας σχετικά με την ενσωμάτωση αυτών των κορυφαίων 15 τροφών σε μια δίαιτα νεφρών στα πλαίσια της υγιεινής διατροφής σας. Λάβετε υπόψη ότι αυτά τα τρόφιμα είναι υγιή για όλους - συμπεριλαμβανομένων των μελών της οικογένειας και των φίλων που δεν έχουν νεφρική νόσο ή δεν υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση. Όταν εφοδιάζετε την κουζίνα σας με νόστιμα, υγιεινά τρόφιμα που είναι φιλικά προς τους νεφρούς, αυτό είναι ένα μεγάλο βήμα για να σας βοηθήσει να ακολουθήσετε σωστά τη δίαιτα των νεφρών σας.

Φώσφορος και Χρόνια Νεφρική Νόσος

Υψηλός Φώσφορος

Ο φωσφόρος είναι ένα μέταλλο βασικό για την καλή λειτουργία των κυττάρων του οργανισμού και βρίσκεται σε άλλοτε διαφορετική συγκέντρωση στις τροφές που καταναλώνουμε. Όταν υπάρχει έκπτωση στη νεφρική λειτουργία τότε οι νεφροί δεν καταφέρνουν να αποβάλλουν τις ποσότητες φωσφόρου που καταναλώνονται και επιβάλλεται περιορισμός στην πρόσληψη του, μέσω της διατροφής για την αποφυγή της υπερφωσφαταιμίας. 

Συμπτώματα Υπερφωσφαταιμίας

Η χρόνια υπερφωσφαταιμία μπορεί να επηρεάσει την  υγεία και το προσδόκιμο ζωής. Ο κίνδυνος θανάτου αυξάνεται σε επίπεδα φωσφόρου άνω των 5,5mg/dl. Επιπλέον για κάθε αύξηση 1mg/dl φωσφόρου, υπάρχει  62% υψηλότερη πιθανότητα θανάτου από καρδιαγγειακά συνήθως συμβάματα.

Πιθανές κλινικές εκδηλώσεις υπερφωσφαταιμίας είναι:

  1. πόνος αρθρώσεων και δυσκαμψία
  2. ερυθρότητα επιπεφυκότων
  3. κνησμός
  4. αυξημένος καταγματικός κίνδυνος
  5. αυτόματη ρήξη τενόντων

Πρόληψη και Αντιμετώπιση Υπερφωσφαταιμίας

Ο έλεγχος των επιπέδων του φωσφόρου μπορεί να πραγματοποιηθεί με τους εξής τρόπους

  1. με μείωση στην πρόσληψή του μέσω μιας δίαιτας χαμηλού φωσφόρου
  2. με αύξηση στην απομάκρυνσή του από τον οργανισμό

Η αύξηση της απομάκρυνσης από τον οργανισμό επιτυγχάνεται με την χορήγηση φωσφοροδεσμευτικών ταμπλετών οι οποίες χορηγούνται όταν η τιμή φωσφόρου υπερβεί το φυσιολογικό εύρος. Τα φωσφοροδεσμευτικά μπορούν να χορηγηθούν σε όλα τα στάδια ΧΝΝ. Όταν όμως ο ασθενής βρίσκεται σε τελικό στάδιο ΧΝΝ υπό αιμοκάθαρση τότε θα πρέπει να συνδυάσει τόσο τη μειωμένη πρόσληψη φωσφόρου όσο και την χρήση φωσφοροδεσμευτικών. Η αιμοκάθαρση σαν διαδικασία απομακρύνει μία αρκετά μεγάλη συγκέντρωση φωσφόρου από τον οργανισμό ωστόσο από μόνη της δεν είναι ικανή να αποβάλλει όλη την περίσσεια φωσφόρου. Ένα παράδειγμα διαχείρισης των συγκεντρώσεων φωσφόρου είναι το εξής: Ο μέσος άνθρωπος προσλαμβάνει σε μία εβδομάδα περίπου 10.000mg φωσφόρου ή και περισσότερο. Σε ένα τυπικό  τρισεβδομαδιαίο  σχήμα απομακρύνονται συνολικά 2.500mg φωσφόρου. Η υπόλοιπη συγκέντρωση φωσφόρου θα πρέπει να απομακρυνθεί με δεσμευτικά του φωσφόρου.

 

Διατροφικά Στοιχεία για τον Φώσφορο

Η μείωση της πρόσληψης φωσφόρου μέσω της διατροφής επιτυγχάνεται όταν ο ασθενής ή το περιβάλλον που ασχολείται με την προετοιμασία των γευμάτων, γνωρίζει τις συγκεντρώσεις φωσφόρου στις τροφές.

Υπάρχουν δύο τύποι φωσφόρου στα τρόφιμα και τα ποτά:

  1. ο φυσικός (οργανικός) φωσφόρος
  2. ο τεχνητός φωσφόρος (ανόργανος)

Ο φυσικός φώσφορος βρίσκεται σε όλα τα τρόφιμα, αλλά σε διαφορετικές συγκεντρώσεις. Τα τρόφιμα που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε φυσικό φώσφορο είναι το γάλα, οι ξηροί καρποί, οι σπόροι, τα φασόλια, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, η σοκολάτα, το κρέας, τα πουλερικά, τα ψάρια και τα θαλασσινά.

Πολλές εταιρείες προσθέτουν μια τεχνητή ή ανόργανη μορφή φωσφόρου στα τρόφιμα ή τα ποτά ως συντηρητικό, βελτιωτικό γεύσης, για τη βελτίωση της υφής, τη διατήρηση της υγρασίας και την αποτροπή του διαχωρισμού των συστατικών. Ο ανόργανος φωσφόρος προστίθεται συχνά σε αλλαντικά, μπέικον, λουκάνικα, σκούρες σόδες όπως κόλα, μεταποιημένα τυριά, τσιπς, μπισκότα, ψωμιά και ψητά, καθώς και πολλά άλλα προσυσκευασμένα τρόφιμα. Οι χώροι γρήγορου φαγητού και πολλά εστιατόρια σερβίρουν επίσης τρόφιμα που περιέχουν ανόργανο φώσφορο.

Όταν καταναλώνεται μια φυσική πηγή φωσφόρου, το σώμα απορροφά το 40-60% της κατανάλωσης. Όταν καταναλώνεται μια τεχνητή πηγή φωσφόρου, το σώμα απορροφά το 90-100% όσων τρώγονται! Άρα με το να παρασκευάζουμε μόνοι μας με φρέσκα υλικά τα γεύματα μας, συμβάλλει τόσο στη διατήρηση χαμηλών επιπέδων φωσφόρου όσο και στην καλύτερη διαχείρισή του από τον οργανισμό.

Η ανωτέρω διαδικασία υποστρέφει όταν πραγματοποιηθεί μεταμόσχευση νεφρού καθώς ο μεταμοσχευθής νεφρός αναλαμβάνει και πάλι την απομάκρυνση τόσο του φωσφόρου όσο και των λοιπών αζωτούχων προϊόντων του μεταβολισμού.

 

  ** πίνακας φωσφοροδεσμευτικών που χρησιμοποιούνται στην Ελλάδα και δέσμευση

( Φωσφοροδεσμευτικά ΑΣΒΕΣΤΟΥΧΑ • CALCIORAL- Ανθρακικό ασβέστιο (Calcioral ® tabl 500) • OSVAREN- Συνδυασμός οξικού ασβεστίου / ανθρακικού μαγνησίου

ΜΗ ΑΣΒΕΣΤΟΥΧΑ (ασβεστοποίηση ) είναι όλα ενώσεις μετάλλων (μαγνησίου, αλουμινίου, λανθανίου, σιδήρου) πλην της σεβελαμέρης • FOSRENOL (LANTHANUM CARBONATE) από 2004 • RENVELA ( sevelamer) • ΑLUCAP)

ΑΣΒΕΣΤΟΥΧΑ

ΜΗ ΑΣΒΕΣΤΟΥΧΑ

Ανθρακικό Ασβέστιο

Αλουμίνιο (αργίλιο)

Οξικό Ασβέστιο

Μαγνήσιο

Συνδυασμός Οξικού ασβεστίου/               
ανθρακικού μαγνησίου

Λανθάνιο

 

Σίδηρος

 

Σεβελαμέρη

 

Σουκροφερικό οξύ-υδροξείδιο

Επικοινωνήστε μαζί μας
+30 210 285 3000
 
ΝΕΦΡΟΙΑΤΡΙΚΗ
Χλόης 85,
Μεταμόρφωση, 14452
Τηλ. +30 210 285 3000
Τηλ. +30 210 280 1123
info@nefroiatriki.gr
ΝΕΦΡΟΙΑΤΡΙΚΗ Green
Λεωφόρος Δημοκρατίας 264,
Αχαρναί, 136 75
Τηλ. +30 210 231 0078
Τηλ. +30 210 238 0088
green@nefroiatriki.gr
 
ΝΕΦΡΟΙΑΤΡΙΚΗ RING
Πουρνάρα 3-5,
Μαρούσι, 15124
Τηλ. +30 210 61 98 000
ring@nefroiatriki.gr
ΝΕΦΡΟΣ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ
Ανδρέα Κάλβου 119,
Νέα Ιωνία, 14231
Τηλ. +30 210 279 6500
info@nefros.gr

 

help center